- Poradnik dostępu do informacji publicznej
- Podstawy prawne
- Co to jest informacja publiczna?
- Podmioty zobowiązane do udostępniania informacji
- Ograniczenia w udostępnianiu informacji publicznej
- Jak uzyskać informację publiczną
- Jak napisać wniosek o informację publiczną?
- Wniosek i co dalej?
- Obywatel przed sądem… czyli walka o informację
- Najczęstsze problemy
- Wzory pism
Podmioty zobowiązane do udostępniania informacji
Wiemy już czym jest informacja publiczna. W tej części odpowiemy na pytanie kto musi nam takiej informacji udzielić. Artykuł 61 ust. 1 Konstytucji, który mówi co stanowi informację publiczną wskazuje także na podmioty, które muszą informować o swojej działalności. Są to:
– organy władzy publicznej,
– osoby pełniące funkcje publiczne
– organy samorządu gospodarczego i zawodowego,
– inne osoby oraz jednostki organizacyjne w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.
Spis ten został wymieniony także w art. 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej:
1. organy władzy publicznej,
2. organy samorządów gospodarczych i zawodowych,
3. podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa,
4. podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego,
5. podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.
6. organizacje związkowe i pracodawców oraz partie polityczne
1. Organy władzy publicznej to np.:
Prezydent,
Ministrowie (oraz podległe Ministerstwa),
Wojewodowie (oraz podległe Urzędy Wojewódzkie),
Wójtowie/burmistrzowie/prezydenci (oraz podległe im Urzędy Gmin),
Sądy i prokuratury,
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego,
Rzecznik Praw Obywatelskich,
Główny Lekarz Weterynarii,
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.
2. Organy samorządów gospodarczych i zawodowych to m.in.:
Samorząd adwokacki – Naczelna Rada Adwokacka,
Samorząd radców prawnych – Krajowa Izba Radców Prawnych,
Samorząd aptekarski – Naczelna Izba Aptekarska,
Samorząd inżynierów Budownictwa – Polskia Izba Inżynierów Budownictwa,
Samorząd doradców podatkowych,
Samorząd komorników,
Samorządy rzemiosła,
Samorząd notariuszy,
Samorząd lekarski,
Izby gospodarcze – np. Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie”.
3. Podmioty reprezentujące Skarb Państwa lub osoby albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego to np..:
– Spółki prawa handlowego – w przypadku kiedy Skarb Państwa lub gmina/powiat/województwo jest wyłącznym właścicielem lub większościowym udziałowcem, np. :
– Spółki, w których 100% właścicielem jest Gmina Lublin: MPK Lublin, MPWiK Lublin, LPEC, TBS Nowy Dom, Kamienice Miasta, MOSiR
– Spółki, w których większościowym udziałowcem jest Gmina Lublin: MKK (99,9%), SPR Lublin SSA (97%), Motor Lublin SA (81%), Port Lotniczy (55%)
– Agencje państwowe – np. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Narodowy Fundusz Zdrowia, Państwowa Agencja Atomistyki
4. Podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów, np.:
Stowarzyszenia i Fundacje (np. Organizacje Pożytku Publicznego otrzymujące 1% podatku), parafia, spółdzielnie socjalne, Polski Związek Działkowców, Publiczne szkoły wyższe, Spółki komunalne.
Należy pamiętać, że podmiotem zobowiązanym jest w szczególności ten, który wykonuje zadania publiczne lub otrzymuje środki publiczne. W tym drugim przypadku udostępnianie informacji odbywa się w zakresie w zakresie gospodarowania tymi środkami. Istotne jest także, że udostępnieniu podlegają wyłącznie informacje publiczne będące w posiadaniu podmiotu. Oznacza to także, że podmiot jest zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej, którą posiada, a której nie wytworzył, np. faktury czy korespondencji adresowanej do niego.