Podmioty zobowiązane do udostępniania informacji

Wie­my już czym jest infor­ma­cja publicz­na. W tej czę­ści odpo­wie­my na pyta­nie kto musi nam takiej infor­ma­cji udzie­lić. Arty­kuł 61 ust. 1 Kon­sty­tu­cji, któ­ry mówi co sta­no­wi infor­ma­cję publicz­ną wska­zu­je tak­że na pod­mio­ty, któ­re muszą infor­mo­wać o swo­jej dzia­łal­no­ści. Są to:
– orga­ny wła­dzy publicznej,
– oso­by peł­nią­ce funk­cje publiczne
– orga­ny samo­rzą­du gospo­dar­cze­go i zawodowego,
– inne oso­by oraz jed­nost­ki orga­ni­za­cyj­ne w zakre­sie, w jakim wyko­nu­ją one zada­nia wła­dzy publicz­nej i gospo­da­ru­ją mie­niem komu­nal­nym lub mająt­kiem Skar­bu Państwa.
Spis ten został wymie­nio­ny tak­że w art. 4 usta­wy o dostę­pie do infor­ma­cji publicznej:
1. orga­ny wła­dzy publicznej,
2. orga­ny samo­rzą­dów gospo­dar­czych i zawodowych,
3. pod­mio­ty repre­zen­tu­ją­ce zgod­nie z odręb­ny­mi prze­pi­sa­mi Skarb Państwa,
4. pod­mio­ty repre­zen­tu­ją­ce pań­stwo­we oso­by praw­ne albo oso­by praw­ne samo­rzą­du tery­to­rial­ne­go oraz pod­mio­ty repre­zen­tu­ją­ce inne pań­stwo­we jed­nost­ki orga­ni­za­cyj­ne albo jed­nost­ki orga­ni­za­cyj­ne samo­rzą­du terytorialnego,
5. pod­mio­ty repre­zen­tu­ją­ce inne oso­by lub jed­nost­ki orga­ni­za­cyj­ne, któ­re wyko­nu­ją zada­nia publicz­ne lub dys­po­nu­ją mająt­kiem publicz­nym, oraz oso­by praw­ne, w któ­rych Skarb Pań­stwa, jed­nost­ki samo­rzą­du tery­to­rial­ne­go lub samo­rzą­du gospo­dar­cze­go albo zawo­do­we­go mają pozy­cję domi­nu­ją­cą w rozu­mie­niu prze­pi­sów o ochro­nie kon­ku­ren­cji i konsumentów.
6. orga­ni­za­cje związ­ko­we i pra­co­daw­ców oraz par­tie polityczne

1. Orga­ny wła­dzy publicz­nej to np.:
Prezydent,
Mini­stro­wie (oraz pod­le­głe Ministerstwa),
Woje­wo­do­wie (oraz pod­le­głe Urzę­dy Wojewódzkie),
Wójtowie/burmistrzowie/prezydenci (oraz pod­le­głe im Urzę­dy Gmin),
Sądy i prokuratury,
Agen­cja Bez­pie­czeń­stwa Wewnętrznego,
Głów­ny Inspek­tor Nad­zo­ru Budowlanego,
Rzecz­nik Praw Obywatelskich,
Głów­ny Lekarz Weterynarii,
Gene­ral­ny Inspek­tor Ochro­ny Danych Osobowych.

2. Orga­ny samo­rzą­dów gospo­dar­czych i zawo­do­wych to m.in.:
Samo­rząd adwo­kac­ki – Naczel­na Rada Adwokacka,
Samo­rząd rad­ców praw­nych – Kra­jo­wa Izba Rad­ców Prawnych,
Samo­rząd apte­kar­ski – Naczel­na Izba Aptekarska,
Samo­rząd inży­nie­rów Budow­nic­twa – Pol­skia Izba Inży­nie­rów Budownictwa,
Samo­rząd dorad­ców podatkowych,
Samo­rząd komorników,
Samo­rzą­dy rzemiosła,
Samo­rząd notariuszy,
Samo­rząd lekarski,
Izby gospo­dar­cze – np. Izba Gospo­dar­cza „Wodo­cią­gi Polskie”.

3. Pod­mio­ty repre­zen­tu­ją­ce Skarb Pań­stwa lub oso­by albo jed­nost­ki orga­ni­za­cyj­ne samo­rzą­du tery­to­rial­ne­go to np..:
– Spół­ki pra­wa han­dlo­we­go – w przy­pad­ku kie­dy Skarb Pań­stwa lub gmina/powiat/województwo jest wyłącz­nym wła­ści­cie­lem lub więk­szo­ścio­wym udzia­łow­cem, np. :
– Spół­ki, w któ­rych 100% wła­ści­cie­lem jest Gmi­na Lublin: MPK Lublin, MPWiK Lublin, LPEC, TBS Nowy Dom, Kamie­ni­ce Mia­sta, MOSiR
– Spół­ki, w któ­rych więk­szo­ścio­wym udzia­łow­cem jest Gmi­na Lublin: MKK (99,9%), SPR Lublin SSA (97%), Motor Lublin SA (81%), Port Lot­ni­czy (55%)
– Agen­cje pań­stwo­we – np. Zakład Ubez­pie­czeń Spo­łecz­nych, Naro­do­wy Fun­dusz Zdro­wia, Pań­stwo­wa Agen­cja Atomistyki

4. Pod­mio­ty repre­zen­tu­ją­ce inne oso­by lub jed­nost­ki orga­ni­za­cyj­ne, któ­re wyko­nu­ją zada­nia publicz­ne lub dys­po­nu­ją mająt­kiem publicz­nym, oraz oso­by praw­ne, w któ­rych Skarb Pań­stwa, jed­nost­ki samo­rzą­du tery­to­rial­ne­go lub samo­rzą­du gospo­dar­cze­go albo zawo­do­we­go mają pozy­cję domi­nu­ją­cą w rozu­mie­niu prze­pi­sów o ochro­nie kon­ku­ren­cji i kon­su­men­tów, np.:
Sto­wa­rzy­sze­nia i Fun­da­cje (np. Orga­ni­za­cje Pożyt­ku Publicz­ne­go otrzy­mu­ją­ce 1% podat­ku), para­fia, spół­dziel­nie socjal­ne, Pol­ski Zwią­zek Dział­kow­ców, Publicz­ne szko­ły wyż­sze, Spół­ki komunalne.

Nale­ży pamię­tać, że pod­mio­tem zobo­wią­za­nym jest w szcze­gól­no­ści ten, któ­ry wyko­nu­je zada­nia publicz­ne lub otrzy­mu­je środ­ki publicz­ne. W tym dru­gim przy­pad­ku udo­stęp­nia­nie infor­ma­cji odby­wa się w zakre­sie w zakre­sie gospo­da­ro­wa­nia tymi środ­ka­mi. Istot­ne jest tak­że, że udo­stęp­nie­niu pod­le­ga­ją wyłącz­nie infor­ma­cje publicz­ne będą­ce w posia­da­niu pod­mio­tu. Ozna­cza to tak­że, że pod­miot jest zobo­wią­za­ny do udo­stęp­nie­nia infor­ma­cji publicz­nej, któ­rą posia­da, a któ­rej nie wytwo­rzył, np. fak­tu­ry czy kore­spon­den­cji adre­so­wa­nej do niego.