Uczciwsze wybory na Lubelszczyźnie

Okres reali­za­cji pro­jek­tu: 1 wrze­śnia 2023 – 31 maja 2024

Źró­dło finan­so­wa­nia: Ger­man Mar­shall Fund w ramach kon­kur­su dla lokal­nych watch­do­gów Enga­ging Cen­tral Euro­pe. Kwo­ta dofi­nan­so­wa­nia wyno­si 20 000 USD (77 462,20 zł).

Opis:

Pro­jekt „Uczciw­sze wybo­ry na Lubelsz­czyź­nie” doty­czył prze­pro­wa­dze­nia moni­to­rin­gu dwóch kam­pa­nii wybor­czych – par­la­men­tar­nej (jesień 2023 roku) i samo­rzą­do­wej (wio­sna 2024). Na pro­jekt skła­da­ły się trzy elementy:

1. Wspar­cie lokal­nych akty­wi­stów i akty­wi­stek w celu prze­pro­wa­dze­nie moni­to­rin­gu kam­pa­nii wybor­czej. Do moni­to­rin­gu zgło­si­ło się dzie­więć osób, z cze­go moni­to­ring kam­pa­nii prze­pro­wa­dzi­ło sześć (gmi­ny Kra­śnik, Michów, Radzyń Pod­la­ski, Świd­nik, Wło­da­wa oraz Lublin). Uczest­ni­cy wzię­li udział w szko­le­niu wpro­wa­dza­ją­cym, a następ­nie pro­wa­dzi­li dzia­ła­nia moni­to­ru­ją­ce, spraw­dza­jąc m. in.:

• -treść, licz­bę i loka­li­za­cję mate­ria­łów wybor­czych (pla­ka­ty, bil­l­bo­ar­dy, bane­ry, ulot­ki, gazetki,
• -spo­tka­nia wybor­cze i niewyborcze,
• -publi­ka­cje w lokal­nych mediach,
• -nad­uży­wa­nie zaso­bów publicz­nych do celów kam­pa­nii wyborczej.

Wolon­ta­riu­sze wyko­na­li w sumie ponad 400 zdjęć doku­men­tu­ją­cych mate­ria­ły wybor­cze (w sumie posia­da­my ok. 900 foto­gra­fii). Mimo zakoń­cze­nia pro­jek­tu z kil­ko­ma oso­ba­mi nadal współpracujemy.

2. Moni­to­ring kam­pa­nii wybor­czej przez eks­per­ta. Łącz­nie, pod­czas oby­dwu kam­pa­nii wyborczych:

• -zło­ży­li­śmy 10 zawia­do­mień na poli­cję o moż­li­wo­ści popeł­nie­nia wykro­czeń wybor­czych (do tej pory wie­my o jed­nym nało­żo­nym man­da­cie i jed­nej spra­wie skie­ro­wa­nej przez poli­cję na dro­gę kar­ną; nie­któ­re postę­po­wa­nia jesz­cze trwają),
• -otrzy­ma­li­śmy 49 zgło­szeń od miesz­kań­ców dot. nie­pra­wi­dło­wo­ści w kam­pa­nii wybor­czej (15 w trak­cie par­la­men­tar­nej kam­pa­nii wybor­czej oraz 34 pod­czas samorządowej),
• -zgło­si­li­śmy do Zarzą­du Dróg i Mostów w Lubli­nie ok. 130 nie­le­gal­nie usta­wio­nych bane­rów wybor­czych (bez opła­ce­nia zezwo­le­nia na zaję­cie pasa drogowego),
• -wysła­li­śmy zgło­sze­nia o zamiesz­cze­niu mat. wybor­czych w nie­do­zwo­lo­nym miej­scu bez­po­śred­nio do zarząd­ców tere­nu (Urząd Gmi­ny w Gora­ju, PGE Dys­try­bu­cja, Szko­ła Pod­sta­wo­wa nr 31 w Lubli­nie, Uni­wer­sy­tet Marii Curie Skło­dow­skiej) lub kon­ser­wa­to­ra zabytków.

Stwo­rzy­li­śmy pro­sty porad­nik (facebook.com/FundacjaWolnosci/posts/pfbid0hmgYkqhTStWDWG6NVXVNhGQXntGM9Y6LNUKcFeUDvCHNJfoAfEz3o3pR7mmj2wW4l) o tym, na czym pole­ga nie­le­gal­na agi­ta­cja wybor­cza i jakie dzia­ła­nia mogą pod­jąć miesz­kań­cy. Porad­nik i nasze doświad­cze­nia pre­zen­to­wa­li­śmy pod­czas kil­ku spo­tkań (np. ze stu­den­ta­mi Wydzia­łu Poli­to­lo­gii i Dzien­ni­kar­stwa UMCS czy pod­czas spo­tka­nia onli­ne dla Sie­ci Oby­wa­tel­skiej Watch­dog Polska).

3. Dzien­ni­kar­stwo śled­cze dot. ana­li­zo­wa­nia i ujaw­nia­nia nie­pra­wi­dło­wo­ści w kam­pa­nii wybor­czej. W cza­sie reali­za­cji pro­jek­tu na por­ta­lu jawnylublin.pl opu­bli­ko­wa­li­śmy ponad 60 tek­stów dot. kam­pa­nii wybor­czych. Dzię­ki współ­pra­cy watch­do­gów i dzien­ni­ka­rzy, wie­le spraw ujaw­ni­li­śmy jako jedy­ni, np. o tym, jak samo­rzą­dow­cy nagi­na­ją prze­pi­sy pra­wa wybor­cze­go, o wój­cie, któ­ry przy­znał 300 tys. zł na nagro­dy dla urzęd­ni­ków, o soł­ty­sce, któ­ra ofe­ro­wa­ła wód­kę za gło­so­wa­nie.