Obowiązek składania przez samorządowców oświadczeń majątkowych jest jednym z narzędzi mających zapobiegać korupcji. Zgodnie z art. 24i ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym oświadczenia te udostępniane są w Biuletynie Informacji Publicznej. Dzięki ich publikacji każdy może zweryfikować prawdziwość podanych w oświadczeniach majątkowych danych. W niniejszym opracowaniu analizie poddano oświadczenia majątkowe 31 radnych Rady Miasta Lublin kadencji 2014–2018. Pośród radnych tylko 11 nie zasiadało w poprzedniej kadencji rady. Inspiracją dla podjęcia tego działania była poprzednia analiza oświadczeń majątkowych radnych przeprowadzona na koniec poprzedniej kadencji.
Na 31 radnych 14 otrzymywało dochody z sektora publicznego, w tym tylko 2 nowych radnych – Piotr Gawryszczak i Marek Wójtowicz. Dane zestawiono w poniższej tabeli. Pogrubioną czcionką wskazano instytucje zależne od Prezydenta miasta Lublin. Praca w tych instytucjach i wypełnianie mandatu radnego rodzi największe ryzyko zaistnienia konfliktu interesów.
* – wszystkie dochody radnego łącznie
W porównaniu do poprzedniej kadencji wzrosła liczba radnych, którzy prowadzą własną firmę – z 4 do 7. Zgodnie z wzorem oświadczenia majątkowego należy w nim podać: formę prawną i przedmiot działalności, przychód oraz dochód. Dane zestawiono w poniższej tabeli.
DGOF – działalność gospodarcza wykonywana osobiście
Dwóch radnych nie podało formy prawnej, jedna radna przedmiotu działalności, jeden radny przychodów. Sprawdzono także, czy radni współpracowali wcześniej z Urzędem Miasta Lublin. Współpracę taką nawiązał jedynie Piotr Breś – w 2013 roku jego spółka podpisała z urzędem umowę nr 77/SOI/13 na „Organizację koncertu Scena Miasta , który odbędzie się 8 maja 2013 r. na błoniach”. Kwota umowa opiewała na 0 zł.
W obecnej kadencji spadła liczba osób zasiadających w Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych – z 6 do 4. Wszyscy radni w niej zasiadający są radnymi z poprzedniej kadencji. Zbigniew Jurkowski został do niej dołączony w 2015 roku. W poniższej tabeli zestawiono dochody radnych za udział w pracach komisji.
Spośród nowych radnych troje z nich przed wyborem było przewodniczącymi zarządu Rady Dzielnicy: Eugeniusz Bielak, Monika Orzechowska, Piotr Popiel.
Pośród radnych są także emeryci: Eugeniusz Bielak (rocznik 58), Stanisław Brzozowski (rocznik 54), Helena Pietraszkiewicz (rocznik 53). Stanisław Brzozowski jako jedyny nie podaje w oświadczeniu majątkowym dochodów pochodzących z emerytury.
Pośród radnych znajduje się także 4 nauczycieli akademickich.
Posiadania auta o wartości większej niż 10 tys. zł zadeklarowało tylko 12 radnych.
W następnych latach niniejsza analiza pozwoli w łatwy sposób obserwować zmiany w zatrudnieniu radnych, szczególnie przechodzenie do sektora publicznego.
Przy okazji analizy oświadczeń majątkowych zwrócono uwagę na ich dużą różnorodność. Przede wszystkim należy zauważyć, że tylko 7 radnych wypełniło oświadczenia majątkowe na komputerze – Zbigniew Jurkowski, Bartosz Margul, Michał Popiel, Ryszard Prus, Anna Ryfka, Sylwester Tułajew. W większości są to nowi radni. Tak wypełnione oświadczenia są w pełni czytelne dla każdego. Pozostałe oświadczenia majątkowe są wypełnione ręcznie, z czego najmniej czytelnie jest oświadczenie majątkowe Zaczyńskiego Mateusza – części informacji nie sposób odczytać. Problemem jest też sposób umieszczania danych w oświadczeniu – najczęściej niezgodnie z wzorem. W opracowaniu zaprezentowano to na przykładzie wypełniania części dotyczącej działalności gospodarczej. Innymi przykładami są oświadczenia Marcina Nowaka czy Michała Krawczyka, którzy uzyskują dochody z kilku źródeł, lecz ich wysokość podają łącznie, pomimo iż w oświadczeniu należy podać je oddzielnie dla każdego tytułu.
Ciekawostki:
Wojciech Krakowski – pomiędzy 1. oświadczeniem a drugim kupił 3000 akcji Tauron (warte ok. 12 tys. zł) i zwiększył oszczędności o 144 tys. zł. Niby dochody mu na to pozwalają, pod warunkiem, że 90% wypłaty dostał po wybraniu go radnym…
Mieczysław Ryba ma kredyt mieszkaniowy z funduszu socjalnego KUL na… 200 tys. złotych
Zbigniew Jurkowski – w oświadczeniu majątkowym informuje, iż posiada 10 akcji Biotonu, wyceniając je na 1 zł. Akcje te na początku 2014 roku uległy scaleniu po kursie 100:1. W związku z zapisami giełdowymi, nie można posiadać mniej niż 1 akcji oraz nie można odbierać akcjonariuszom akcji, stąd pan radny najprawdopodobniej posiada teraz 1 akcję Biotonu po kursie ok. 5,8 zł.
Rekomendacje dla Urzędu Miasta:
1. Przyjęcie przez Radę Miasta Kodeksu Etyki Radnego Miasta Lublin, zakazującego podejmowania pracy mogącej podważać niezależność względem Prezydenta Miasta.
2. Przyjęcie przez Prezydenta Miasta przejrzystego sposobu powoływania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
3. Wprowadzenie dobrej praktyki, polegającej na komputerowym wypełnianiu oświadczeń majątkowych przez radnych.
Teoria
Praktyka
Obszary i działania szczególnie istotne przy zwalczaniu konfliktu interesów
Analizy:
– wynajmu powierzchni biurowych przez Urząd Miasta Lublin,
– umów cywilnoprawnych, zawieranych przez Urząd Miasta Lublin,
– zamówień publicznych na wybranym przykładzie,
– kar umownych, stosowanych w stosunku do zleceniodawców,
– zatrudnienia radnych Rady Miasta Lublin,
Kodeks etyki
Porównanie kodeksów etycznych w wybranych samorządach
Wzorcowy kodeks etyki dla Rady Gminy/Miasta
Konferencja “Zagrożenie konfliktem interesów w samorządzie lokalnym. Teoria i praktyka”