Petycja do Rady Miasta Lublin w sprawie procedowania zmian w budżecie miasta

Zło­ży­li­śmy pety­cję w inte­re­sie publicz­nym dot. spo­so­bu pro­ce­do­wa­nia na posie­dze­niach Rady Mia­sta popra­wek do budże­tu mia­sta Lublin.

Sta­tut Mia­sta Lublin sta­no­wi, że „Mate­ria­ły doty­czą­ce zmia­ny budże­tu prze­sy­ła się rad­nym naj­póź­niej w 14 dniu przed ter­mi­nem sesji, o ile pro­jekt uchwa­ły w tym przed­mio­cie wpły­nie do Rady na co naj­mniej 14 dni przed ter­mi­nem sesji prze­wi­dzia­nym w har­mo­no­gra­mie posie­dzeń Rady”. Pozo­sta­łe mate­ria­ły rad­ni otrzy­mu­ją na 7 dni przed posie­dze­niem. Świad­czy to o zna­cze­niu uchwał dot. zmian w budże­cie mia­sta. Zmia­ny do budże­tu mia­sta są przed­mio­tem obrad nie­mal każ­de­go posie­dze­nia Rady. Za każ­dym razem pro­ce­du­ra wyglą­da iden­tycz­nie. Na dwa tygo­dnie przed posie­dze­niem Pre­zy­dent prze­ka­zu­je rad­nym pro­jekt uchwa­ły, wraz z uza­sad­nie­niem. Nie­rzad­ko w dniu posie­dze­nia, np. tuż przed roz­po­czę­ciem obrad Pre­zy­dent przed­kła­da dodat­ko­we zmia­ny, w for­mie tzw. „auto­po­praw­ki”. Rada Mia­sta za każ­dym razem gło­su­je wszyst­kie popraw­ki (te przed­sta­wio­ne wcze­śniej jak i te prze­ka­za­ne w dniu posie­dze­nia) łącz­nie, w jed­nym głosowaniu.

Taki spo­sób pro­ce­do­wa­nia zmian w uchwa­le budże­to­wej jest nie­uczci­wy wzglę­dem Wspól­no­ty Samo­rzą­do­wej z co naj­mniej dwóch powodów:

1. Rad­ni nie mają cza­su aby zapo­znać się ze zmia­na­mi zgło­szo­ny­mi w dniu obrad, skon­sul­to­wać je z miesz­kań­ca­mi, prze­dys­ku­to­wać na posie­dze­niach komisji.

2. Łącz­ny spo­sób gło­so­wa­nia wszyst­kich zmian powo­du­je kon­ster­na­cję w sytu­acji, gdy radny(a) popie­ra kil­ka zmian, ale kil­ku jest przeciwny(a). Nie­za­leż­nie jak zagło­su­je, i tak będzie to wbrew jego(jej) intencjom.

„Gło­so­wa­nie budże­tu powin­no być świę­tem demo­kra­cji i par­la­men­ta­ry­zmu, powin­ni­śmy o tym budże­cie dys­ku­to­wać na poważ­nie. Każ­da, nawet naj­mniej­sza popraw­ka doty­czy bar­dzo waż­nych spraw, cza­sem życia i zdro­wia oby­wa­te­li, nawet jeśli te popraw­ki cza­sem opie­wa­ją na małe kwo­ty” – mówi­ła nie­daw­no posłan­ka Mał­go­rza­ta Kida­­wa-Bło­ń­ska na temat łącz­ne­go gło­so­wa­nie popra­wek do budże­tu pań­stwa na 2021 rok. Nato­miast prze­wod­ni­czą­cy klu­bu Lewi­cy, poseł Krzysz­tof Gaw­kow­ski sko­men­to­wał ten spo­sób gło­so­wa­nia nastę­pu­ją­co: „Leni­stwo, brak odpo­wie­dzial­no­ści i przede wszyst­kim chęć szyb­kich gło­so­wań”. Zada­niem Komi­sji Budże­­to­­wo-eko­­no­­mi­cz­nej jak i pozo­sta­łych komi­sji mery­to­rycz­nych jest m. in. roz­pa­try­wa­nie zmian w budże­cie mia­sta. W przy­pad­ku zmian zgło­szo­nych w dniu posie­dze­nia Rady nie ma moż­li­wo­ści ich roz­pa­trze­nia przez komisję.

W uchwa­le Rady Mia­sta w spra­wie try­bu prac nad pro­jek­tem uchwa­ły budże­to­wej zgło­sze­nie auto­po­praw­ki do pro­jek­tu budże­tu jest skut­kiem zmian zgło­szo­nych przez komi­sje lub innych oko­licz­no­ści oraz jest prze­ka­zy­wa­ne Prze­wod­ni­czą­ce­mu do skie­ro­wa­nia na sesję (czy­li z wyprze­dze­niem). Inny spo­sób jest prak­ty­ko­wa­ny w przy­pad­ku zmian w bie­żą­cym budże­cie. Rada Mia­sta prak­tycz­nie umoż­li­wia Pre­zy­den­to­wi wno­sze­nia zmian w budże­cie w dowol­nym momen­cie (nawet w cza­sie trwa­nia obrad Rady), bez koniecz­no­ści wcze­śniej­sze­go uza­sad­nie­nia zmian rad­nym i mieszkańcom.

Pro­po­no­wa­ne pro­ce­do­wa­nie zmian w budże­cie jest moż­li­we i nie naru­sza prze­pi­sów pra­wa. Np. w tym roku w Kiel­cach, pod­czas posie­dze­nia Rady Mia­sta w dniu 10 czerw­ca 2021, popraw­ki do budże­tu mia­sta były gło­so­wa­ne w for­mie dwóch uchwał.

W związ­ku z powyż­szym, skła­da­my pety­cję w inte­re­sie publicz­nym w spra­wie gło­so­wa­nia popra­wek do budże­tu mia­sta. Wnio­sku­je­my o to, aby:

1) na wnio­sek radnego/radnej wska­za­ne popraw­ki do budże­tu mia­sta były gło­so­wa­ne oddzielnie,
2) na posie­dze­niu były gło­so­wa­ne tyl­ko te popraw­ki do budże­tu, któ­re zosta­ły przed­sta­wio­ne rad­nym min. 14 dni przed posie­dze­niem (co wyni­ka wprost z par. 26 pkt 5 sta­tu­tu Mia­sta Lublin). Popraw­ki (auto­po­praw­ki) zgło­szo­ne póź­niej powin­ny tra­fić na kolej­ne posiedzenie.

W razie odrzu­ce­nia powyż­szych pro­po­zy­cji, wno­si­my o zmia­ny prak­ty­ki pro­ce­do­wa­nia zmian w budże­cie, pole­ga­ją­ce na:

1) po zło­że­niu popra­wek do budże­tu mia­sta przez Pre­zy­den­ta w okre­sie mię­dzy zakoń­cze­niem posie­dze­nia Komi­sji Budże­­to­­wo-eko­­no­­mi­cz­nej oraz pozo­sta­łych komi­sji mery­to­rycz­nych a roz­po­czę­ciem posie­dze­nia Rady Mia­sta – prze­rwa­nie posie­dze­nia Rady, celem zwo­ła­nia posie­dze­nia Komi­sji Budże­­to­­wo-eko­­no­­mi­cz­nej lub odpo­wied­niej komi­sji i roz­pa­trze­nia przed­ło­żo­nych pro­po­zy­cji zmian w budże­cie (aby wyko­nać obo­wią­zek wyni­ka­ją­cy z par. 26 pkt 5 sta­tu­tu Mia­sta Lublin).

2) zwró­ce­nie się do Regio­nal­nej Izby Obra­chun­ko­wej w Lubli­nie z pyta­niem czy prak­ty­ka uchwa­la­nia zmian w budże­cie mia­sta, sto­so­wa­na przez Radę Mia­sta Lublin jest zgod­na z prze­pi­sa­mi pra­wa w zakre­sie, w jakim pozwa­la na wpro­wa­dze­nie wie­lu zmian w budże­cie mia­sta poprzez jed­ną auto­po­praw­kę Pre­zy­den­ta, zgło­szo­ną nawet w dniu posie­dze­nia Rady, bez roz­pa­try­wa­nia na komisjach.

3) wpro­wa­dze­nie do Sta­tu­tu Mia­sta Lublin zapi­su, że Radny/Radna może wnieść do pro­to­ko­łu z posie­dze­nia Rady zda­nie odręb­ne do przy­ję­tej uchwa­ły w spra­wie zmian w budże­cie miasta.
Reali­za­cja pety­cji wzmoc­ni man­dat rad­ne­go oraz zwięk­szy zaufa­nie miesz­kań­ców Lubli­na do orga­nów samo­rzą­du lokal­ne­go. Wresz­cie umoż­li­wi sku­tecz­niej­sze pro­ce­do­wa­nie zmian w budże­cie mia­sta, z moż­li­wo­ścią zabra­nia zda­nia nt. pro­po­no­wa­nych zmian przez mieszkańców.

Dal­sze przy­zwa­la­nie na gło­so­wa­nie zmian w budże­cie przed­sta­wio­nych w dniu posie­dze­nia Rady, bez moż­li­wo­ści ich kon­sul­ta­cji i zaopi­nio­wa­nia na komi­sjach, wie­lu zmian w jed­nym gło­so­wa­niu, może dopro­wa­dzić do poja­wie­nia się zarzu­tów o „leni­stwo, brak odpo­wie­dzial­no­ści i przede wszyst­kim chęć szyb­kich gło­so­wań” radnych.