Jak obniżyć PIT pomagając

Wyso­kość naszych docho­dów ma wpływ na to, ile podat­ku zapła­ci­my. W Pol­sce mamy trzy pro­gi podat­ko­we (17%, 32% i 36%). Nasze opo­dat­ko­wa­nie może­my zmniej­szyć, korzy­sta­jąc z róż­nych ulg. Jed­nak aby z nich sko­rzy­stać, musi­my pod­jąć dzia­ła­nia jesz­cze przed koń­cem roku. Pod­po­wia­da­my spo­sób na obni­że­nie podat­ku, dzię­ki któ­re­mu jed­no­cze­śnie poma­ga­my innym.

Czym jest dochód?

To nie takie oczy­wi­ste czym jest dochód w rozu­mie­niu prze­pi­sów podat­ko­wych. Zgod­nie z usta­wą o podat­ku docho­do­wym, docho­dem jest nasze wyna­gro­dze­nie brut­to pomniej­szo­ne o kosz­ty uzy­ska­nia przy­cho­du oraz skład­ki na ubez­pie­cze­nie społeczne.

Dla umo­wy o pra­cę kosz­ty uzy­ska­nia przy­cho­du wyno­szą stan­dar­do­wo 250 zł mie­sięcz­nie (3 000 zł rocz­nie). Wyso­kość skła­dek na ubez­pie­cze­nie spo­łecz­ne wyno­si 13,71% nasze­go wyna­gro­dze­nia brutto.

Ponad­to należ­ny poda­tek docho­do­wy (pit) pomniej­szy nam kwo­ta wol­na od podat­ku. Dla docho­dów od 13 001 zł do 85 528 zł wyno­si 525,12 zł (o tyle zmniej­sza należ­ny poda­tek). Dla wyż­szych zarob­ków kwo­ta wol­na stop­nio­wo male­je (o 13,22 zł na każ­dy 1000 zł docho­du), aż do 127 000 zł docho­du, gdzie kwo­ta wol­na spa­da do zera.

Pierwszy i drugi próg podatkowy

Już od pierw­szej zło­tów­ki nasz dochód jest opo­dat­ko­wa­ny stan­dar­do­wą staw­ką 17% (minus kwo­ta wol­na jeśli przy­słu­gu­je. Nie przy­słu­gu­je np. eme­ry­tom zatrud­nio­nym na umo­wę o pra­cę i pro­wa­dzą­cym dodat­ko­wo dzia­łal­ność gospo­dar­czą jeśli pozo­sta­ją w sto­sun­ku pra­cy). W uprosz­cze­niu (bez uwzględ­nie­nia kwo­ty wol­nej) od każ­de­go 1000 zł odpro­wa­dza­my 170 zł podat­ku PIT. I tak do cza­su aż nasz dochód nie prze­kro­czy 85 528 zł w danym roku. Każ­da zło­tów­ka powy­żej jest opo­dat­ko­wa­na według dru­gie­go pro­gu podat­ko­we­go, tj. 32%. I zno­wu – w uprosz­cze­niu od 1000 zł docho­dów powy­żej kwo­ty 85 528 zł zapła­ci­my 320 zł podat­ku PIT. W 2021 roku sza­cun­ko­wo nawet 1,5 mln podat­ni­ków prze­kro­czy­ło dru­gi próg podatkowy.

Od kil­ku lat mamy też de fac­to trze­ci próg podat­ko­wy. Dla docho­dów powy­żej 1 milio­na zł zapła­ci­my „skład­kę soli­dar­no­ścio­wą” na pozio­mie 4%. W uprosz­cze­niu od każ­de­go 1000 zł docho­dów powy­żej milio­na zło­tych odpro­wa­dzi­my 360 zł podat­ku pit. Ta staw­ka może doty­czyć ok 25–30 tysię­cy Polaków.

Jak obliczyć swój dochód

Poję­cie „dochód”, któ­rym posłu­gu­je­my się w for­mu­la­rzu PIT nie jest nigdzie indziej uży­wa­ny, więc

DOCHÓD = Przy­chód – kosz­ty uzy­ska­nia przy­cho­du – skład­ki na ubez­pie­cze­nie społeczne

Kosz­ty uzy­ska­nia przy­cho­du dla umo­wy o pra­cę wyno­szą 3000 zł rocz­nie, a dla umów zle­ce­nia 20% należ­ne­go wyna­gro­dze­nia brut­to. Skład­ki spo­łecz­ne (eme­ry­tal­na, cho­ro­bo­wa i ren­to­wa) pod­le­ga­ją­ce odli­cze­niu sta­no­wią 13,71% wyna­gro­dze­nia brutto.

PRZYKŁAD: Oso­ba zatrud­nio­na na pod­sta­wie umo­wy o pra­cę z wyna­gro­dze­niem 8500 zł brut­to osią­gnie 102 tys. przy­cho­du oraz 85 013,80 zł docho­du (102 000 zł – 3000 zł – 13 984,20 zł).

Dla wyna­gro­dze­nia brut­to ok. 8550 zł mie­sięcz­nie wpa­da­my już w dru­gi próg podat­ko­wy i wyż­sze opo­dat­ko­wa­nie docho­dów. Może­my wró­cić do pierw­sze­go pro­gu, zmniej­sza­jąc nasz dochód m . in. o prze­ka­za­ne darowizny.

Ulga za darowizny

Dane Mini­ster­stwa Finan­sów wska­zu­ją, że z ulgi podat­ko­wej za daro­wi­znę za 2019 rok sko­rzy­sta­ło 335 tysię­cy podat­ni­ków (to ostat­ni rok za któ­ry są dostęp­ne takie dane). Kwo­ta odli­czeń z tytu­łu prze­ka­za­nych daro­wizn wynio­sła 226,6 mln zł. Prze­cięt­na odli­czo­na kwo­ta wynio­sła 676 zł. Wyglą­da na to, z ulgi korzy­sta nie­wie­lu podat­ni­ków (ok 1,3%), ale Ci, któ­rzy już to robią, odli­cza­ją znacz­ne kwo­ty (676 zł to kwo­ta odli­cze­nia a nie prze­ka­za­nej daro­wi­zny, któ­ra była ok. czte­ry razy większa).

Z ulgi za daro­wi­zny mogą sko­rzy­stać podat­ni­cy PIT-28, PIT-37 oraz PIT-37. Odli­cze­niu pod­le­ga kwo­ta do 6% docho­du podatnika.

Zwrot pieniędzy za przekazaną pomoc

Prze­ka­za­nie daro­wi­zny na rzecz orga­ni­za­cji poza­rzą­do­wych jest szcze­gól­nie korzyst­ne dla osób, któ­re prze­kro­czą kwo­tę 85 528 zł docho­dów za 2021 rok. Wów­czas zamiast potrą­ce­nia 320 zł podat­ku od każ­de­go 1000 zł, otrzy­ma­ją 320 zł zwro­tu podat­ku za każ­de 1000 zł prze­ka­za­nej darowizny.

Aby sko­rzy­stać z tej ulgi daro­wi­znę nale­ży prze­ka­zać do koń­ca roku, za któ­ry chce­my obni­żyć poda­tek (czy­li do koń­ca grud­nia 2021, jeśli chce­my obni­żyć należ­ny poda­tek za 2021 rok).

Ponad­to, im wyż­szy dochód w dru­gim pro­gu podat­ko­wym, tym mniej­sza kwo­ta wol­na od podat­ku, któ­ra nam przy­słu­gu­je. Bowiem za każ­dy 1000 zł powy­żej 85 528 zł docho­du, przy­słu­gu­ją­ca nam kwo­ta wol­na male­je o 13,22 zł. Dzię­ki obni­że­niu docho­du poprzez daro­wi­znę, ta kwo­ta do nas wra­ca. Za każ­de 1000 zł docho­du mniej w prze­dzia­le mię­dzy 85 528 zł a 127 000 zł, wra­ca do nas 13,22 zł w for­mie wyż­szej kwo­ty wol­nej od podatku.

Czy­li prze­ka­zu­jąc daro­wi­znę, może­my wes­przeć wybra­ną orga­ni­za­cję poza­rzą­do­wą a ponad­to odzy­skać część prze­ka­za­nej daro­wi­zny w for­mie zwro­tu podatku.

Jak przekazać darowiznę

Daro­wi­znę nale­ży prze­ka­zać w spo­sób moż­li­wy do udo­ku­men­to­wa­nia (np. prze­le­wem), zawie­ra­ją­cy nazwę obda­ro­wa­ne­go, kwo­tę i datę. Tytuł wpła­ty nie powi­nien budzić wąt­pli­wo­ści, np. „daro­wi­zna na dzia­łal­ność pożyt­ku publicz­ne­go”. Aby móc odli­czyć daro­wi­znę od podat­ku, wpła­ty nale­ży doko­nać do 31 grud­nia 2021. Daro­wi­znę możesz prze­ka­zać orga­ni­za­cji poza­rzą­do­wej pro­wa­dzą­cej dzia­łal­ność pożyt­ku publicz­ne­go. Taką orga­ni­za­cją jest Fun­da­cja Wol­no­ści, któ­ra patrzy wła­dzy na ręce.